Porselen Desenleme

Porselen Desenleme

Porselen Desenleme Sanatı, ham olarak alınan porselen malzeme üzerine, özel porselen boyalarıyla yapılan “el dekoru“dur.

Farklı dönemlerde Porselen Süsleme olarak da isimlendirilen bu sanatın klasik örneklerinde, çini desenlerinin tercih edildiği gözükmektedir. Osmanlı dönemi klasik çini desenleri, Porselen Desenleme olarak uygulandıkları bölgelere göre farklılık göstermektedir. Porselen Desenleme’nin uygulandığı bölgeler üç bölüme ayrılmaktadır. Bu bölgeler, Kütahya, İznik ve Yıldız olarak isimlendirilir.

Bu bölgelerde hazırlanan ürünler, porselen üzerine uygulanmaktadır. “Sır Üstü” adıyla da kullanılan Porselen Desenleme ürünler, kademeli olarak boyanmakta ve fırınlanmaktadır.

Kullanılan malzemeler, ısıda sabitlenen porselen pişirimi için özel olarak hazırlanmış boyalar ve yağlardır. Toz halinde temin edilen Porselen Desenleme boyaları, özel yağı ile sert zemin üzerinde ezilerek hazırlanır. Porselen ürün üzerine yapılan desen tasarımı boyanarak fırın için hazır hale getirilir, 850 derecede fırınlanır. Bu işlem, boyanın porselen obje üzerinde sabitlenmesini, fikse edilmesini sağlamaktadır. Sanatçı tarafından Porselen Desenleme ile yapılmış ürünlerde gümüş veya altın yaldız kullanılacak ise, 850 derecelik fırında boyası sabitlenen ürünler ayrıca yaldızlanarak 650 derecede fırınlanır. Porselen Fırınının iç kaplamasının elyaf veya tuğla olması, pişirim derecesinin farklılık göstermesine sebep olmaktadır. Dış mekanda bulunan fırınların pişirim süreleri de mevsimlere göre farklılık göstermektedir.

Bu sanat dalındaki boyalar özel olarak hazırlanmaktadır. Boyaların özelliği, yüksek ısıdaki sıcaklıklarda genleşerek ürünü kalıcı bir hale getirmesi, bu bu sebeple de yüzyıllarca korunabilmesini sağlamaktır. Boyalar, medyum (boya incelticisi), selülozik tiner, çeşitli yağlar ile samur fırçalar Porselen Desenlemeyi hayata geçiren malzemelerdir. Desenler, “Klâsik Desen” ve “Serbest Desen” olarak adlandırılır.

Caferağa Medresesi’ndeki atölye çalışmalarında, duvar tabağı, vazo, şekerlik, çay ve kahve takımları, abajur, avize vb. ürünler desenlenmektedir. Porselen Desenleme eğitimlerinde ilk dönem itibariyle klasik desen çizimleri yapılmaktadır. İlerleyen dönemlerde ise serbest “desenleme/süsleme” de öğretilmektedir. Klasik çalışmalarda Türk desenlerinin aslına sadık kalınmaktadır. Serbest desenin uygulandığı dönemlerde, öğrencinin isteği, tercihi, zevkine göre tasarım ve boyama yapılmaktadır.

Caferağa Medresesi’nde Porselen Desenleme dersleri Nilgün Öztürk eğitmenliğinde verilmektedir.

Porselen Desenleme Eğitimleri Gün ve Saatleri

Perşembe: 10:00-13:00 / 13:15-16:15

Cumartesi: 10:00-13:00/ 13:00-15:30 /15:30-18:00